سیاه سرفه؛ بیماری مسری تنفسی

سیاه سرفه یکی از بیماری های عفونی واگیردار دستگاه تنفسی است که عامل آن باکتری "بوردتلا پرتوسیس" است. این بیماری از طریق استنشاق قطرات تنفسی شخص بیمار، سرایت می کند. این بیماری در تمام سنین بروز پیدا می کند، ولی در کودکان شایع تر است. گسترش جهانی این بیماری به علت واکسیناسیون، بسیار کاهش پیدا کرده است.

سرفه های خشن، سمج و پیوسته از مشخصات بیماری سیاه سرفه است و بدین علت است که به این اسم شهرت یافته است.

استمرار سرفه ها گاهی سبب کبودشدگی لب ها و صورت شده و بیمار را عذاب می دهد. طول بیماری حدود 6 تا 8 هفته است.

سیاه سرفه به شدت مسری است و در افرادی که استعداد این بیماری را دارند بسیار شایع است.

انتقال بیماری از راه استنشاق قطرات ریزی است که طی سرفه های شدید بیمار در فضا پراکنده می شود و به افراد پیرامون بیمار منتقل می شود. دوره کمون (نهفته) بیماری حدود 6 روز تا 2 هفته است.

این بیماری در کودکان کمتر از پنج سال، از شیوع بالایی برخوردار است و بیشتر از افراد سالمند به آن مبتلا می شوند.

در کشورهایی مانند ایران که واکسن سیاه سرفه را به طور منظم به کودکان تزریق می کنند، شیوع عوارض و احتمال مرگ‌ومیر آن بسیار کم است.

این بیماری با علائم سرماخوردگی شروع می شود که شامل گرفتگی و آبریزش بینی، قرمزی و اشک‌ریزش چشم، تب خفیف و سرفه خشک می باشد.

پس از 12 هفته، سرفه های خشک تبدیل به سرفه خلط دار می شود.

در طول سرفه های پشت سرهم که به بیمار دست می دهد، بیمار دچار قرمزی حتی کبودی چهره می شود.

کودکان در انتهای سرفه های خود دچار تنفس تندتند به همراه ایجاد صدایی فریاد مانند می شوند.

سرفه های شدید منجر به استفراغ در کودکان و سخت نوشیدن مایعات و خوردن غذا می شود.

در موارد بسیار شدید، قرمزی های کوچک (پتشی) در سطح پوست به علت پارگی مویرگ های زیرپوستی رخ می دهد.

سرفه ها برای هفته ها می توانند ادامه یابند.

در بزرگسالان و نوجوانان علائم خفیف تر هستند، طوری که با بیماری برونشیت اشتباه گرفته می شود.

به طور معمول، کودکان 2 هفته علائم سرماخوردگی ، 2 هفته علائم توأم با سرفه شدید و 2 هفته هم دوره نقاهت را می گذرانند که 2 هفته آخر گاهی تا ماه ها طول می کشد.

عوارض بیماری

سیاه‌سرفه می تواند منجر به ذات‌الریه (پنومونی)، کاهش آب بدن، کاهش وزن، اختلال خواب، عفونت گوش، سینوزیت، خونریزی شبکیه چشم، خونریزی مغزی، فتق کشاله ران به دلیل سرفه های مکرر، تشنج، التهاب مغز و خفگی گردد.

علت مرگ شیرخواران زیر پنج ماه به دلیل پنومونی، خفگی و آنسفالیت است.

پیشگیری

بهترین راه پیشگیری از بروز این بیماری، واکسیناسیون است.

کلیه کودکان بایستی بر علیه بیماری سیاه سرفه واکسینه شوند. در ایران واکسن سیاه سرفه به همراه دو واکسن کزار و دیفتری با عنوان "واکسن ثلاث (سه گانه)" به تمامی کودکان تزریق می شود.

در ایران این واکسن در 5/1، 3، 5/4 و 15 ماهگی و در 6 سالگی به کودکان تزریق می شود.

واکسن سیاه سرفه نبایستی پس از پایان 5 سالگی تزریق شود.

همچنین فاصله گرفتن از شخصی که مشکوک به سیاه سرفه است می تواند بسیار مفید باشد.

به اشخاصی که یکی از اعضای خانواده آنها دچار سیاه سرفه می شود، آنتی‌بیوتیک به صورت پیشگیرانه داده می شود.

تا رفع تب، شخص بایستی جدا باشد و کسانی که از بیمار نگهداری می کنند بایستی از ماسک استفاده کنند.

تشخیص سیاه سرفه بر اساس شرح حال بیمار، کشت ترشحات بینی و خلط و آزمایش خون و رادیوگرافی از قفسه سینه می باشد.

درمان

درمان تنها با تجویز پزشک شامل آنتی بیوتیک مناسب، ضد سرفه در صورت لزوم ، خلط آور و تب بر می باشد. دوره معمول درمان چهارده روز می باشد.

بیمار بایستی تحت مراقبت شدید و حمایتی باشد.

نیمی از کودکان نیاز به بستری شدن در بیمارستان و مراقبت های بیمارستانی دارند.

آلرژی در تابستان

بسیاری از مواد آلرژی زا (آلرژن)، باعث شیوع آلرژی از فصل بهار تا فصل تابستان می شوند، از جمله گرده گیاهان.

دلایل آلرژی در تابستان

- یکی از بزرگترین آلرژن ها، گرده گیاهان می باشد که هم در بهار و هم در تابستان می تواند موجب آلرژی گردد. هنگامی که گرده وارد بینی شود، آبریزش بینی، خارش چشم ها و دیگر علائم آلرژی شروع می گردد.

اگر مقدار زیادی گرده وارد بینی شما گردد، علائم بدتر می شود. معمولا درختان در اواخر بهار گرده افشانی می کنند و چمن ها و علف های هرز، بیشترین علت آلرژی در تابستان می باشند.

- آلودگی هوا در تابستان نیز می تواند علائم آلرژی را بدتر کند. یکی از شایع ترین مواد آلوده کننده، ازن می باشد.

در اتمسفر نورخورشید، اکسید نیتروژن و هیدروکربن های ناشی از سوخت ترکیب می شوند و ازن را بوجود می آورند.

در تابستان، هر چقدر نور خورشید بیشتر باشد و باد کمتری بوزد، می تواند باعث تشکیل ابرهای ازن در اطراف برخی شهرها شود.

- زنبور عسل، زنبور زرد، زنبور قرمز (خر زنبور) و دیگر حشرات مثل مورچه هنگامی که نیش می زنند، می توانند موجب آلرژی شوند.

- کپک های (مواد سبزرنگ روی دیوار) موجود در مناطق مرطوب از جمله در زیرزمین و حمام نیز موجب نارحتی افراد مبتلا به آلرژی می شوند.

- گردوغبار و حشرات میکروسکوپی (مایت ها) نیز در تابستان بسیار زیاد هستند. آنها در محیط گرم و مرطوب رشد می کنند و در تخت، پارچه و فرش لانه گزینی می کنند. باقیمانده آنها می تواند وارد هوا شود و باعث عطسه، خس خس سینه و آبریزش بینی گردد.

- آبریزش بینی

- اشک ریزش چشم

- عطسه

- سرفه

- خارش چشم و بینی

- حلقه سیاه دور چشم

واکنش آلرژیک به حشرات معمولا باعث علائم خفیفی می گردد، مثل خارش و ورم محل گزش. اما در برخی افراد باعث واکنش های جدی می شود، مثل ورم زبان و یا گلو، سرگیجه، تهوع و کوما.

در این صورت حتما به اورژانس زنگ بزنید.

تشخیص آلرژی در تابستان

پزشک علائم آلرژی را در شما می پرسد.

متخصص آلرژی ممکن است تست آلرژی انجام دهد، به این ترتیب که روی پوست بازو و یا پشت، نمونه های کوچک آلرژن ها را تست می کند.

اگر شما به ماده ای آلرژی داشته باشید، یک برآمدگی قرمز کوچک بر روی پوستتان ظاهر می شود.

با کمک آزمایش خون نیز می توان آلرژی را تشخیص داد.

درمان

- آنتی هیستامین ها

- دکونژستان ها

- اسپری بینی دکونژستان

- اسپری بینی کرومولیون سدیم

- قطره چشم

- شستشوی بینی

این داروها باید با تجویز پزشک مصرف شوند.

درمان گزش و یا نیش حشرات

- برای واکنش های شدید آلرژیک، به اورژانس زنگ بزنید.

- برای واکنش های معمولی، روی محل گزش یخ قرار دهید.

- اگر حشره نیش زده، باید نیش را درآورید.

- برای کاهش درد، از مسکن هایی مانند بروفن استفاده کنید.

- برای کاهش درد و خارش، از پماد هیدروکورتیزون استفاده کنید.

- برای کاهش خارش، آنتی هیستامین خوراکی مصرف کنید.

مقابله با آلرژی در تابستان

- هنگامی که گرده گیاهان در هوا زیاد است، سعی کنید در خانه بمانید.

- درب ها و پنجره ها را ببندید تا مواد آلرژن وارد خانه نشود. دستگاه تصفیه هوا را به کار برید.

- فیلترهای هوای خانه را تمیز کنید. قفسه کتابخانه، هواکش ها و دیگر جاهایی که گرده ها در آن مکان ها جمع می شود را تمیز کنید.

- ملحفه ها را با آب داغ بشورید تا گرد و غبار و دیگر مواد آلرژن را از آنها دور کنید.

- بعد از اینکه از بیرون آمدید، دوش بگیرید و سر خود را بشویید و لباس هایتان را عوض کنید تا گرده ها را از خودتان دور کنید.

- موقعی که جارو می کشید، ماسک بزنید، زیرا جارو باعث می شود گرده ها، کپک و غبار به هوا بلند شوند.

- هنگام زدن چمن خانه نیز ماسک بزنید تا از ورود گرده چمن به بینی جلوگیری کنید.

- رطوبت خانه را کم کنید تا از رشد کپک ها جلوگیری کنید.

آرتروز یا استئوآرتریت شایع‌ترین امراض مفاصل است. در اینبیماری نرمه استخوان مفصل صدمه دیده و كم‌كم از بین می‌رود. روماتیزم اضافه ترممكن است مفاصل بزرگ كه وزن بدن را تحمل می‌كنند (مثل مفاصل زانو و ران و ستونفقرات) دیده میشود.

علایم روماتیزم

روماتیزم علایم زیادی دارد ولی علامات ذیل شایع‌ترین و مشخص‌ترینآنهاست :

ـ علامت اولی درد در موقع شروع فعالیت پس از استراحت است. بهاین معنی كه گاهی اوقات وقتی مفصل به‌مدت طولانی بی‌حركت مانده باشد و بخواهدفعالیت كند درد خواهد داشت. شاید دیده باشید كه بیماران مبتلا به آرتروز زانو صبح‌هاكه از خواب بیدار می‌شوند به سختی راه می‌روند اما بعد از مدتی كم‌كم راه رفتنشانبه حالت عادی بازمی‌گردد. خشكی مفاصل بعد از یك دوره طولانی عدم ‌فعالیت بسیارشایع است ولی به ندرت بیشتر از نیم ساعت طول میكشد.
ـ دومین علامت كاهش انطاف پذیری است؛به‌همین دلیلبیماران مبتلا به آرتروز نمی‌توانند به‌ راحتی مفاصل خود را خم و راست كنند و برایعلامت بعدی هم می‌توان به درد در مفصل اشاره كرد. توصیه می‌شود كسانی كه بیشتر ازدو هفته چنین علایمی را در مفاصل خود دارند حتما به داکتر مراجعه كنند.

علت پیدا شدن روماتیزم

علت ایجاد این بیماری هنوز به ‌طور واضح شناخته نشده است ولیچند عامل وجود دارد كه می‌تواند زمینه ‌ساز ابتلا به رماتیزم و ارتروز باشد، یكیسن بالا است كه این بیماری معمولا در افراد بالای ۴۰ سال دیده می‌شود. مورد دوم جنس، چون رماتیزم و ارتروز در خانم‌ها بیشتر از مردانبروز می‌كند ولی دلیل آن هنوز به‌ درستی مشخص نشده است، مورد بعدی ناهنجاری ‌هایمادر زادی استخوانی و یا صدمه به مفصل است. آرتروز در ورزشكاران حرفه‌ای كه بصورتمداوم در معرض ضربه خوردن هستند بسیار شایع است مثلا در فوتبالیست‌ها. صدمات غیرورزشی مثل تصادفات رانندگی هم زمینه را برای رماتیزم و ارتروز مهیا می‌كند.

آیا چاقی هم در ابتلا به رماتیزم و ارتروز تأثیر دارد؟

چاقی خطر ابتلا به رماتیزم و ارتروز را افزایش می‌دهد. به ‌طور كلی هرچقدر وزن بالاتر باشد مفاصل بزرگ(مثل زانوها)باید بار و فشار بیشتری را تحمل كنندو در نتیجه خطر ابتلا به رماتیزم و ارتروز در آنها بیشتر می‌شود. چاقی حتی احتمالبروز ارتروز در دست‌ها را هم افزایش می‌دهد.

این بیماری چه عوارضی دارد؟

متأسفانه این بیماری با گذشت زمان بدتر می‌شود و هنوز درمانقطعی برای آن یافت نشده است اما با كمك برخی روش‌های درمانی می‌توان درد ناشی ازاین بیماری را كاهش داده و كیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشید.حدود یك سوم بیمارانمبتلا به رماتیزم و ارتروز ممكن است دچار ناتوانی‌های شدیدی شوند. گاهی درد وناراحتی مفصل آنقدر شدید می‌شود كه بیمار نمی‌تواند از آن مفصل استفاده كند.

روش‌ها برای كاهش درد و مشكل بیمار

در موارد بسیار شدید رماتیزم و ارتروز جراحی تعویض مفصل توصیهمی‌شود اما قبل از جراحی معمولا روش‌های مختلفی پیشنهاد می‌شود كه تا حد امكان كاربه جراحی ختم نشود كه یكی از آنها استراحت دادن به مفصل دردناك است. بیمار باید درهر ساعت دست كم ده دقیقه به مفصل خود استراحت بدهد و سعی كند تاحد امكان فعالیت‌هایبدنی خود را طوری تنظیم كند كه مفصل مبتلا كمتر فعال باشد. روش دیگر ورزش كردن استكه باید حتما با نظارت و اجازه داکتر انجام شود تا مشكل مفصل را تشدید نكند یاباعث بروز درد جدیدی نشود.ورزش‌های سبك و مفرح مثل پیاده‌روی و شنا بیشتر توصیه می‌شوند.باورزش كردن،عضلات اطراف مفاصل تقویت شده و ثبات مفصل افزایش پیدا می‌كند.البته ورزشكردن نباید باعث بروز درد در مفصل شود و اگر چنین اتفاقی رخ داد فورا ورزش رامتوقف كنید. در افرادی كه اضافه وزن دارند كم كردن وزن باید حتما مدنظر قرار گیرد.البته رژیم گرفتن و ورزش كردن برای كاهش وزن باید تحت نظر داکتر انجام شود. برایكاهش درد ناشی از رماتیزم و ارتروز هم می‌توان از كیسه یخ استفاده كرد. در اغلبموارد پزشك برای بیمار داروهای ضد‌درد و ضد‌التهاب تجویز می‌كند كه در كاهش دردمفصل مؤثر است. بعضی اوقات برای کاهش التهاب و تورم، داکتران برای شما تذریقکارتیزون را در مفصل بیمار توصیه مینماید که این روش میتواند درد کم ساخته مانع کجشدن مفصل شود.

جراحی برای درمان رماتیزم و ارتروز

این روش‌ها از پاكسازی فضای مفصلی تا تعویض كامل مفصل متفاوتهستند و جراح بر حسب شدت بیماری از یكی از این روش‌ها استفاده می‌كند. بیمارانتوجه داشته باشند كه جراحی زمانی توصیه می‌شود كه درمان‌های دیگری كه به تعدادی ازآنها اشاره شد مؤثر واقع نشده باشند و بیمار قادر به انجام فعالیت‌های عادی روزمرهخود نباشد.

توصیه‌ به بیماران مبتلا به رماتیزم و ارتروز

مهم ترین نكته برای بیماران مبتلا به رماتیزم و ارتروز به ‌كارگیریروش‌هایی است كه باعث كاهش درد و ناراحتی‌ شان شود.مثل تمام بیماری ‌های دیگر داشتن یك رژیم غذایی مناسب وسالم مفید خواهد بود. بیمار باید به حد كافی مواد مورد نیاز بدن خود را از طریقغذا تامین كند چون اگر تغذیه نامناسب باشد بدن هم ضعیف می‌شود و به تبع آن مقابلهبا بیماری دشوارتر می‌شود.
اگر داکتر برای شما داروی ضد درد تجویز كرده حتما سر وقتآن‌ را بخورید چون اگر درد شروع شود و بعد شما تازه مسكن مصرف كنید درد دیرتر وسخت تر کنترل می‌شود اما مصرف مرتب و طبق دستور داکتر باعث می‌شود شدت حملات دردكاهش یابد. سعی كنید از مفصل بیمار خود كمتر كار بگیرید. اگر دست شما مشكل داردسعی كنید برای برداشتن اجسام از دست سالم خود بیشتر استفاده كنید تا فشار كمتریروی مفصل دردناك وارد شود. بیمارانی كه در مفصل زانو یا ران دچار مشكل هستند بهتراست در صورت صلاح دید داکتر از چوب دست موقع راه ‌رفتن استفاده كنند.
سعی كنید بدنتان در هنگام راه رفتن یا نشستن، در وضعیتصحیحی قرار داشته باشد.‌

امروز كه از خواب بيدارشدم از خودم پرسيدم :
زندگی چه می گويد؟
جواب را در اتاقم پيدا كردم،
سقف گفت : اهداف بلندداشته باش!
پنجره گفت : دنيا رابنگر!
ساعت گفت : هر ثانيه باارزش است!
آيينه گفت : قبل از هركاری به بازتاب آن بينديش!
تقويم گفت : به روزباش!
در گفت : در راه هدفهايت سختی ها را هُل بده و كنار بزن!
زمين گفت : با فروتنینيايش كن!
و در آخر، تخت خواب گفت :ولش کن بابا بگیر بخواب !!! 

عوامل اصلی تهدیدکننده امراض قلبی و عروقی عبارت از فقر حرکتی- سیگار کشیدن فشار خون زیاد و سطحزیاد کلسترول(چربی خون) است

دو مساله اصلی که امروزه سلا متی افراد در جهان را تهدید می کنند عبارتنداز : امراض قلبی و عروقی و چاق

شیوع امراض قلبی و عروقی از نظر آماری و از نظر فیزیولوژی مربوط به چاقیاست. از جمله عوامل اصلی تهدید کننده امراض قلبی و عروقی عبارت از فقر حرکتی-سیگار کشیدن- فشار خون زیاد و سطح زیاد کلسترول(چربی خون) است.
یکی دیگر از خطراتقلبی- عروقی مصرف زیاد پروتئین است که افراد از خطرهای خوردن خیلی زیاد آن آگاهیندارند منابع پروتئین حیوانی مثل گوشت قرمز، شیر چربی دار، تخم مرغ و بیشتر انواعپنیرها حاوی مقادیر زیادی چربی های اشباع شده هستند. نشان داده شده است که مصرفزیاد چربی اشباع شده منجر به افزایش سطوح چربی خون، کلسترول و همچنین زیاد شدنچربی بدن، فشار خون بالا  و بیماری های کرونری قلب می شود.
فشار خونبالا  ممکن است با مقدار زیاد نمک که اغلب با پروتئین های حیوانی خورده میشود به وضعیت بحرانی برسد که تمرینات ورزشی مرتب می تواند در کاهش عوامل تهدیدکننده موثر باشد.
بی شک افرادی کهزندگی توام با فعالیت های جسمانی شدید و تفریحات سالم و فعال دارند و غذای کم چربییا با چربی اشباع نشده مصرف می کنند کمتر به ناراحتی های قلبی مبتلا  می شوند.
بررسی ها و پژوهشهای انجام شده در زمینه فعالیت های ورزشی  و تاثیر آن بردستگاه گردش خون و بهویژه قلب نشانگر این واقعیت است که تمرینات ورزشی مناسب و منظم از بروز ناراحتیهای قلبی جلوگیری می کنند یا حداقل وقوع آنها را به تاخیر می اندازد. از این گذشتهمبتلا یان به ناراحتی های قلبی که با نظر پزشک متخصص و فیزیولوژیست های ورزشیتمرین های تنظیم شده ای را انجام داده اند خیلی سریعتر معالجه شده اند و حتی ازبروز مجدد حمله قلبی در این گونه افراد جلوگیری به عمل آمده است.
همچنین شدت و وسعتعارضه های قلبی در افراد ورزیده که از نظر آمادگی جسمانی در حد مناسب و بالا ییبوده اند، به مراتب از افرادی که فعالیت  بدنی نداشته و از نظر آمادگی جسمانینیز ضعف  داشته اند کمتر بوده است. بسیاری از بیمارستان ها و سازمان هایپژوهشی گزارش داده اند که کمی شدت و وسعت ناراحتی های قلبی در افرادی که از آمادگیجسمانی خوبی برخوردار بوده اند، به علت شرکت آنها در فعالیت های مرتب و منظم ورزشیبوده است.
 درباره چگونگیتاثیرهای تمرین های ورزشی بر مقاومت و حفظ سلا مت قلب و عروق نظریه های بسیاریعرضه شده است. در این نظریه ها آمده که برخی از عوامل خطرناک حمله های قلبی را میتوان به کمک تمرین های ورزشی از میان برد.
برای نمونه فشارخونبالا  و ضربان شدید را می توان با اجرای فعالیت های ورزشی مناسب تعدیل کرد کهدر نتیجه کار قلب کاهش می یابد و از مصرف زیاد اکسیژن برای اجرای یک کار معینجلوگیری می شود. با اجرای تمرین های ورزشی می توان از مقدار چربی خون کم کرد وسوخت و ساز مواد نشاسته ای را به نحو مطلوب و با کیفیت بالا یی تنظیم کرد وبالاخره ترشح هورمون هایی مانند آدرنالین رابه هنگام ناراحتی های روحی هیجان های شدیددر خون می ریزند، متعادل کرد.
 همچنین با اجرایفعالیت های ورزشی مستمر می توان از سرعت انعقاد خون کاست و مانع ایجاد لخته هایخونی شد که بر اثر برخورد گویچه های قرمز برآمدگی های حاصل از رسوبات چربی در رگهای خونی به وجود می آیند و بدین وسیله از بروز ناراحتی های قلبی جلوگیری کرد یاآن را به تعویق انداخت.
یکی از نظریه هایبرجسته ای که درباره اثر ورزش  مطرح شده که ورزش باعث افزایش تعداد رگ هایخون رسان عضله قلب است. چنانچه این نظر تحقق پیدا کند، می توان انتظار داشت که رگهای خونی جدید به جای رگ های خونی که بر اثر رسوب چربی ها بسته شده اند به کارگرفته شوند و بدین وسیله از بروز حمله قلبی، جلوگیری به عمل آید. نظریه دیگری کهدر همین مورد ارائه شده است که فعالیت های ورزشی سبب افزایش قطر داخلی رگ های خونرسان قلب می شود و چنانچه سرخرگی براثر رسوب چربی ها مسدود شود سرخرگ های دیگرقادر خواهند بود که با هدایت خون بیشتر اکسیژن کافی را به عضله قلب برسانند.
گذشته از اینکهتمرینات ورزشی به چه شکل مفید واقع می شوند و با در نظر گرفتن این واقعیت که اینتمرین ها به ندرت از سخت شدن شریان ها  جلوگیری می کنند به طور قطعمراحل  تشکیل رسوب های چربی بر اثر تمرینات ورزشی به تعویق می افتد و حملهقلبی کمتر به وقوع می پیوندد.
تحقیقات نشان دادهاند که بروز بیماری های قلبی و عروقی و وقوع مرگ در میان افرادی که دارای شغل فعالهستند ۵۰ درصد کمتر از مشاغل غیر فعال است.

فشار خون

  در واقع همه افراد فشار خون دارند! خونبرای گردش موثر در عروق بدن از نیرو و فشاری برخوردار است که آن را به نقاط مختلفبدن می رساند. این افزایش فشار خون است که بیماری تلقی می شود. افزایش فشار خون می تواند اعضای مختلفی ازجمله قلب، عروق خونی، کلیه ها و مغز را… 

در واقع همه افراد فشار خوندارند! خون برای گردش موثر در عروق بدن از نیرو و فشاری برخوردار است که آن را بهنقاط مختلف بدن می رساند. این افزایش فشار خون است که بیماری تلقی می شود. 

افزایش فشار خون می تواند اعضایمختلفی از جمله قلب، عروق خونی، کلیه ها و مغز را تحت تاثیر قرار دهد.

میزانی از فشار خون که بالا درنظر گرفته می شود در منابع مختلف متفاوت است ولی معمولاً به فشار خونبیشتر از٩٠/١۴٠میلیمترجیوه افزایش فشار خون اطلاق می شود. به فشار خون افزایش یافته گاهی قاتلخاموش گفته می شود چون اگرچه معمولاً بی علامت است ولی می تواند منجر بهحمله قلبی و سکته مغزی شود.

فشار خون بالا در چه کسانی دیدهمی شود؟

فشار خون بالا خصوصاً در افرادمسن بسیار شایع است.تقریباً در حدود یک نفر از هر چهار نفر از  فشارخون بالا رنج می برند. در بیماران جوانتر در مردان شایعتر است ولی درسنین بالاتر در زنان بیشتر از مردان دیده می شود. به طور کلی با افزایش سنخطر ابتلا افزایش می یابد.

علت ایجاد فشار خون بالا چیست؟

علل بروز این بیماری هنوز بهطور کامل شناخته نشده است . در بیشتر موارد افزایش مقاومت محیطی عروق مسئول افزایشفشار خون است که خود علل متفاوتی دارد.

عوامل مستعد کننده چیستند؟

بیشتر مردم (نزدیک به نود و پنجدرصد آنها) از نوعی افزایش فشار خون رنج می برند که علت مشخصی برای آن یافت نشدهاست. به این فرم،  افزایش فشار خون اولیه گفته می شود.

عوامل زیر در بروز این نوعافزایش فشار خون موثر هستند:

سن : در مطالعات مختلفنشان داده شده است که سیر پیشرونده افزایش فشار خون با افزایش سن ارتباطدارد. 
ژنتیک : به خوبی اثبات شده است که عوامل ژنتیکی که به ارث می رسند باافزایش فشار خون ارتباط دارند.

نژاد : سفید پوستان ونژادهندواروپایی بیشتر دچار افزایش فشار خون می شوند.

عوامل محیطی : مانند چاقی،الکل، نمک زیاد و استرس نیز موثر هستند.

 پنج درصد باقی ماندهمبتلایان به فشار خون افزایش یافته علت مشخصی برای بیماری خود دارند. به این نوع،افزایش فشار خون ثانویه گفته می شود.

 عوامل زیر در بروز ایننوع افزایش فشار خون موثر هستند:

 بیماری کلیوی : بهدلیل احتباس آب و نمک در بدن موجب بالا رفتن فشار خون می شود. این افزایش، خود میتواند باعث ایجاد بیماری کلیوی شود و یا آن را بدتر کند.
 بیماریهای غدد درون ریز : (مانند سندرم کوشینگ، هایپرپلازی آدرنال وفئوکرومو سایتوما).

داروها و سموم : افزایشفشار خون می تواند عارضه جانبی استروئیدها، الکل، کوکائین، سیکلوسپورین واریتروپوئیتین باشد. مصرف مواد حاوی تیروزین مانند برخی از پنیرها در افرادی که ازداروهای ضد افسردگی خاصی استفاده می کنند ممکن است منجر به حمله افزایش فشار خوندر این افراد شود. خطر افزایش فشار خون در زنانی که از قرصهای ضد بارداری استفادهمی کنند، بیشتر است.

 اشکال در سیستم عصبیخودکار و یا سیستم هورمونی کلیه ( رنین آنژیوتانسین ).

 مقاومت به انسولین
 فشار بالا در اوایل بارداری ممکن است نشان دهنده افزایش فشار خون اولیهباشد. فشار خون بالا در نیمه دوم حاملگی پره اکلامپسی نامیده می شود که معمولاًاگر کنترل شود، پس از زایمان از بین می رود و مشکل جدی ایجاد نمی کند.

چرا باید فشار خون بالا راکنترل کرد؟

فشار خون بالا یک عامل خطر مهمدر ایجاد نارسایی قلبی است. همچنین می تواند موجب  نارسایی کلیه، مشکلات عروقمحیطی، تخریب عروق شبکیه چشم، سکته مغزی و حمله قلبی شود به همین دلیل پیشگیری ودرمان آن بسیار مهم است. 
اگر میزان فشار خون به سرعت بالا رفته و به حدود ١٣/٢٠٠ برسد به آن فشارخون بدخیم گفته می شود که آسیب زیادی ایجاد می کند و موجب مرگ و میر می شود.

فشار خون بالا چگونه تشخیص دادهمی شود؟

میزان فشار خون : فشار خوندر چند نوبت و در شرایط استاندارد اندازه گیری می شود.

عکس قفسه سینه : ممکن استعلائم نارسایی قلبی و بزرگ شدن قلب را نشان دهد.
نوار قلب : ممکن است بزرگی بطن چپ یا کم خونی موضعی (ایسکمی) را نشان دهد.

آزمایش خون : اوره والکترولیتها برای بررسی عملکرد کلیه و همچنین چربی و قند خون.

 آزمایش ادرار : براییافتن بیماری کلیوی.

فشار خون بالا چگونه درمان میشود؟
 هدف از درمان رساندن فشار خون به کمتر از٩٠/١۴٠ در افراد معمولی و کمتر از٨۵/١٣٠ در بیمارانمبتلا به بیماری کلیوی یا دیابت است. با این هدف که در دراز مدت خطر عوارضوخیمی که گفته شد کاهش پیدا کند.

 برای کمک به کاهش عوارضبهتر است:

*سیگار ترک شود تا آسیب عروقیکمتر گردد.

* کاهش وزن با رژیم غذاییو یا ورزش.

* کاهش مصرف نمک و اجتناباز مصرف غذاهایی که شور تهیه می شوند.
*افزایش فعالیت بدنی و ورزش منظم.
*کاستن از استرس.

برای کنترل فشار خون پزشک ممکناست داروهای مختلفی تجویز کند که مکانیسمهای متفاوتی دارند. معمولاً یک نوع داروهمراه تغییر شیوه زندگی به صورتی که گفته شد به کار می رود. اگر به اندازه کافیموثر نباشد داروهای دیگری اضافه می شوند. انتخاب دارو به عوامل متعددی از جملهشرایط جسمانی فرد بستگی دار

عواملاصلی تهدید کننده امراض قلبی و عروقی عبارت از فقر حرکتی- سیگار کشیدن- فشار خونزیاد و سطح زیاد کلسترول(چربی خون) است

دومساله اصلی که امروزه سلا متی افراد در جهان را تهدید می کنند عبارتند از : امراضقلبی و عروقی و چاقی.
شیوع امراضقلبی و عروقی از نظر آماری و از نظر فیزیولوژی مربوط به چاقی است. از جمله عواملاصلی تهدید کننده امراض قلبی و عروقی عبارت از فقر حرکتی- سیگار کشیدن- فشار خونزیاد و سطح زیاد کلسترول(چربی خون) است.
یکی دیگر ازخطرات قلبی- عروقی مصرف زیاد پروتئین است که افراد از خطرهای خوردن خیلی زیاد آنآگاهی ندارند منابع پروتئین حیوانی مثل گوشت قرمز، شیر چربی دار، تخم مرغ و بیشترانواع پنیرها حاوی مقادیر زیادی چربی های اشباع شده هستند. نشان داده شده است کهمصرف زیاد چربی اشباع شده منجر به افزایش سطوح چربی خون، کلسترول و همچنین زیادشدن چربی بدن، فشار خون بالا  و بیماری های کرونری قلب می شود.
فشار خونبالا  ممکن است با مقدار زیاد نمک که اغلب با پروتئین های حیوانی خورده میشود به وضعیت بحرانی برسد که تمرینات ورزشی مرتب می تواند در کاهش عوامل تهدیدکننده موثر باشد.
بی شک افرادیکه زندگی توام با فعالیت های جسمانی شدید و تفریحات سالم و فعال دارند و غذای کمچربی یا با چربی اشباع نشده مصرف می کنند کمتر به ناراحتی های قلبی مبتلا  میشوند.
بررسی ها وپژوهش های انجام شده در زمینه فعالیت های ورزشی  و تاثیر آن بردستگاه گردشخون و به ویژه قلب نشانگر این واقعیت است که تمرینات ورزشی مناسب و منظم از بروزناراحتی های قلبی جلوگیری می کنند یا حداقل وقوع آنها را به تاخیر می اندازد. ازاین گذشته مبتلا یان به ناراحتی های قلبی که با نظر پزشک متخصص و فیزیولوژیست هایورزشی تمرین های تنظیم شده ای را انجام داده اند خیلی سریعتر معالجه شده اند و حتیاز بروز مجدد حمله قلبی در این گونه افراد جلوگیری به عمل آمده است.
همچنین شدت ووسعت عارضه های قلبی در افراد ورزیده که از نظر آمادگی جسمانی در حد مناسب و بالایی بوده اند، به مراتب از افرادی که فعالیت  بدنی نداشته و از نظر آمادگیجسمانی نیز ضعف  داشته اند کمتر بوده است. بسیاری از بیمارستان ها و سازمانهای پژوهشی گزارش داده اند که کمی شدت و وسعت ناراحتی های قلبی در افرادی که ازآمادگی جسمانی خوبی برخوردار بوده اند، به علت شرکت آنها در فعالیت های مرتب و منظمورزشی بوده است.
 دربارهچگونگی تاثیرهای تمرین های ورزشی بر مقاومت و حفظ سلا مت قلب و عروق نظریه هایبسیاری عرضه شده است. در این نظریه ها آمده که برخی از عوامل خطرناک حمله های قلبیرا می توان به کمک تمرین های ورزشی از میان برد.
برای نمونهفشارخون بالا  و ضربان شدید را می توان با اجرای فعالیت های ورزشی مناسبتعدیل کرد که در نتیجه کار قلب کاهش می یابد و از مصرف زیاد اکسیژن برای اجرای یککار معین جلوگیری می شود. با اجرای تمرین های ورزشی می توان از مقدار چربی خون کمکرد و سوخت و ساز مواد نشاسته ای را به نحو مطلوب و با کیفیت بالا یی تنظیم کردوبالا خره ترشح هورمون هایی مانند آدرنالین رابه هنگام ناراحتی های روحی هیجان هایشدید در خون می ریزند، متعادل کرد.
 همچنینبا اجرای فعالیت های ورزشی مستمر می توان از سرعت انعقاد خون کاست و مانع ایجادلخته های خونی شد که بر اثر برخورد گویچه های قرمز برآمدگی های حاصل از رسوباتچربی در رگ های خونی به وجود می آیند و بدین وسیله از بروز ناراحتی های قلبیجلوگیری کرد یا آن را به تعویق انداخت.
یکی از نظریههای برجسته ای که درباره اثر ورزش  مطرح شده که ورزش باعث افزایش تعداد رگهای خون رسان عضله قلب است. چنانچه این نظر تحقق پیدا کند، می توان انتظار داشت کهرگ های خونی جدید به جای رگ های خونی که بر اثر رسوب چربی ها بسته شده اند به کارگرفته شوند و بدین وسیله از بروز حمله قلبی، جلوگیری به عمل آید. نظریه دیگری کهدر همین مورد ارائه شده است که فعالیت های ورزشی سبب افزایش قطر داخلی رگ های خونرسان قلب می شود و چنانچه سرخرگی براثر رسوب چربی ها مسدود شود سرخرگ های دیگرقادر خواهند بود که با هدایت خون بیشتر اکسیژن کافی را به عضله قلب برسانند.
گذشته از اینکهتمرینات ورزشی به چه شکل مفید واقع می شوند و با در نظر گرفتن این واقعیت که اینتمرین ها به ندرت از سخت شدن شریان ها  جلوگیری می کنند به طور قطعمراحل  تشکیل رسوب های چربی بر اثر تمرینات ورزشی به تعویق می افتد و حملهقلبی کمتر به وقوع می پیوندد.
تحقیقات نشانداده اند که بروز بیماری های قلبی و عروقی و وقوع مرگ در میان افرادی که دارای شغلفعال هستند ۵۰ درصدکمتر از مشاغل غیر فعال است.